Odpady żywnościowe to większy problem niż nam się wydaje. Prawie jedna trzecia całej żywności produkowanej na świecie jest marnowana z różnych powodów. To blisko 1,3 miliarda ton rocznie.
Istnieje wiele sposobów na ograniczenie, ponowne wykorzystanie i recykling odpadów żywnościowych. Nawet minimalne zmiany w sposobie dokonywania zakupów, gotowania i konsumpcji żywności pomogą zmniejszyć stopień marnowania żywności.
To nie musi być trudne, i nie jest, a praktyczne wskazówki zawarte w tym artykule nie tylko pomogą Ci marnować mniej żywności, ale także zaoszczędzić czas i pieniądze 🙂
Kupuj mądrze
Wielu z nas ma tendencję do kupowania większej ilości żywności niż potrzebuje. Często z braku czasu lub po prostu dla wygody jeździmy do sklepu raz w tygodniu, robiąc zakupy hurtowo – to dobry sposób na oszczędność czasu, jednak badania wykazały, że ta metoda prowadzi do większego marnowania żywności.
Aby tego uniknąć postaraj się odwiedzać sklep częściej, wykorzystaj jak najwięcej żywności z ostatnich zakupów przed zrobieniem nowych, a dodatkowo spróbuj sporządzić listę produktów, które musisz kupić i trzymaj się jej. Pomoże Ci to ograniczyć kupowanie rzeczy niepotrzebnych, po które sięgamy pod wpływem impulsów i zmniejszy marnotrawstwo żywności.
Przechowuj jedzenie prawidłowo
Niewłaściwe przechowywanie prowadzi do ogromnego marnowania żywności. Szacuje się, że około dwie trzecie odpadów domowych wynika z psucia się żywności. Dzieje się tak dlatego, iż wielu z nas nie wie jak właściwie przechowywać np. owoce i warzywa, co może prowadzić do przedwczesnego dojrzewania i ostatecznie do ich zepsucia. Na przykład ziemniaki, pomidory, czosnek, ogórki i cebula nigdy nie powinny być przechowywane w lodówce. Te przedmioty powinny być przechowywane w temperaturze pokojowej.
Ważnym elementem jest również oddzielanie produktów wytwarzających więcej etylenu (hormon roślinny) od tych, które go nie zawierają. Etylen bowiem sprzyja dojrzewaniu żywności i może prowadzić do jej zepsucia. Do żywności wytwarzającej etylen podczas dojrzewania należą: banany, awokado pomidory, brzoskwinie, gruszki, cebule. Trzymaj te produkty z daleka od produktów wrażliwych na etylen, takich jak ziemniaki, jabłka, liściaste warzywa, jagody i papryki, aby uniknąć przedwczesnego zepsucia.
Przetwarzanie
Techniki przetwarzania i konserwacji żywności są stosowane od tysięcy lat. Marynowanie, suszenie, konserwowanie, pasteryzacja, peklowanie, kiszenie, zamrażanie to jedne w wielu metod, dzięki którym przedłużysz trwałość produktów, a tym samym zmniejszysz ilość odpadów. Metody te nie tylko zmniejszą ilość resztek, ale również zaoszczędzą pieniądze. Co więcej, większość technik konserwacji jest prosta i może być świetną zabawą. Na przykład przetworzenie nadmiaru dojrzałych jabłek w aksamitny jabłkowy mus lub zamarynowanie świeżej marchwi zapewni doskonały posiłek, który polubią nawet dzieci.
Utrzymuj porządek w lodówce
Posiadanie dobrze zaopatrzonej lodówki to duży plus, ale już nadmiernie zapełniona lodówka może być minusem, jeśli chodzi o marnowanie żywności. Aby uniknąć psucia się żywności, przechowuj produkty w lodówce w uporządkowany sposób, aby wyraźnie widzieć, co się w niej znajduje i które produkty należy wykorzystać w pierwszej kolejności. Dobrym sposobem przechowywania żywności w lodówce jest użycie metody FIFO (z ang. „first in, first out”, co dosłownie oznacza: „pierwsze weszło, pierwsze wyszło”). W praktyce działa to tak, iż kupując np. nowy pojemnik z jagodami, należy umieścić go za starym, który kupiliśmy wcześniej i jeszcze nie zużyliśmy. Stosując tę metodę mamy pewność, że starsze jedzenie zostanie wykorzystane, a nie zmarnowane.
Wykorzystaj resztki
Często zdarza się tak, iż po posiłku zostaje nam jego nadmiar, oczywiście chowamy resztki do pojemnika, umieszczamy w lodówce, a następnie o nim zapominamy. Po resztki sięgamy za jakiś czas, ale już tylko po to, by je wyrzucić, bo się zepsuły. Można temu zapobiec – np. stosując do przechowywania resztek przezroczyste, szklane pojemniki, co sprawi, że nie zapomnisz o jedzeniu zaglądając do lodówki. Jeśli zdarza Ci się gotować dużo i regularnie zostają Ci resztki z posiłków, wyznacz 1 dzień w tygodniu, w którym wykorzystasz wszystkie, które zgromadziły się w lodówce. To świetny sposób na uniknięcie wyrzucania jedzenia. Co więcej, oszczędza czas i pieniądze.
Miksuj
Wykorzystanie resztek pokarmowych – zwłaszcza owoców i warzyw – do smacznego smoothie może być doskonałym sposobem na ograniczenie marnotrawstwa żywności. Łodygi, końce i skórki produktów mogą nie być apetyczne jeśli chcielibyśmy je zjeść w podstawowej formie, jednak zmiksowanie ich pozwala na czerpanie z nich wielu korzyści. Łodygi warzyw są pełne błonnika i składników odżywczych, co czyni je doskonałym dodatkiem do koktajli owocowych. Skórki jabłek również zawierają dużą ilość błonnika, witamin, minerałów i przeciwutleniaczy. Naukowcy znaleźli grupę związków obecnych w skórce jabłka zwanych triterpenoidami – działają one jako silne przeciwutleniacze w organizmie i mogą wykazywać zdolność walki z rakiem. Skórki warzyw, zwiędłe zioła, przejrzałe banany czy posiekane łodygi brokułów można również śmiało wrzucić do pożywnej mieszanki.
Woda w różnych smakach
Wiele osób nie pije wystarczającej ilości wody tylko dlatego, że nie lubi jej smaku lub raczej jego braku. Możesz jednak sprawić, że woda będzie smaczniejsza i jednocześnie zmniejszysz ilość odpadów spożywczych. Użyj skórki z owoców cytrusowych, jabłek i ogórków itp., aby dodać orzeźwiającego smaku wodzie. Zwiędnięte zioła stanowią również doskonałe uzupełnienie jej walorów smakowych. Po wypiciu tak przygotowanej wody pamiętaj, aby wrzucić resztki owoców lub ziół do koktajlu, o czym pisałam wyżej, aby zwiększyć wartość odżywczą bez zbędnych odpadów.
Jedz skórkę
Ludzie często usuwają skórki owoców, warzyw podczas przygotowywania posiłków. To źle, ponieważ wiele składników odżywczych znajduje się właśnie tam – w zewnętrznej warstwie produktu. Korzyści te nie ograniczają się do jabłka, o którym przeczytaliście kilka zdań wcześniej. Zewnętrzne warstwy ziemniaków, marchwi, ogórków, mango, kiwi czy bakłażanów są również jadalne i pożywne. Nie tylko zjesz pyszną skórkę, ale przy okazji dostarczysz wielu wartości odżywczych, jednocześnie zmniejszając ilość odpadów spożywczych.
Zachowaj umiar w wielkości porcji
Objadanie się ponad to, co zaspokaja nasz głód jest problemem wielu ludzi. Dostosowanie rozmiarów porcji, do takich, które mieszczą się w zdrowym zakresie, pomaga nie tylko zmniejszyć wagę, ale także zmniejsza marnowanie żywności. Bądź bardziej świadomym tego, jak bardzo jesteś głodny i praktykuj kontrolę porcji, a w niedługim czasie zobaczysz ile pożytku przyniesie to Twojemu ciału, ale także budżetowi domowemu.
Zaprzyjaźnij się ze swoją zamrażarką
Zamrażanie żywności jest jednym z najłatwiejszych sposobów na dłuższe korzystanie z jej dobrodziejstw (szerzej o zamrażaniu pisałam tutaj). Na przykład warzywa, które są nieco zbyt miękkie, aby można je było użyć do ulubionej sałatki, można umieścić w zamrażarce, a później wykorzystać w koktajlach i innych przepisach. Nadmiar ziół można połączyć z oliwą z oliwek i posiekanym czosnkiem, a następnie zamrozić w tacach na kostki lodu, aby cieszyć się później szybkim i pysznym dodatkiem do sosów, makaronów i innych potraw. Jak już wspominałam wyżej, możesz zamrozić resztki z posiłków, a nawet całe dania, jak chociażby zupy. To świetny sposób, abyś zawsze miał dostęp do zdrowej, domowej potrawy, zwłaszcza gdy nie masz czasu na codzienne przyrządzanie posiłków bądź spotkało Cię to szczęście niespodziewanej wizyty rodziny czy znajomych 😉
Mogę zjeść czy już nie?
„Należy spożyć do” oraz „najlepiej spożyć przed” albo „najlepiej spożyć przed końcem” to terminy, których producent używa na etykietach żywności, aby dać konsumentom znać, kiedy produkt najprawdopodobniej nie będzie zdatny do dalszego spożycia. W rzeczywistości większość żywności, której termin na opakowaniu sugeruje, że produkt już powinniśmy wyrzucić, jest nadal bezpieczna do jedzenia.
Termin przydatności do spożycia, czyli napis na opakowaniu „należy spożyć do” to data, po upływie której produkt traci przydatność do spożycia. Dotyczy on głownie nietrwałych mikrobiologicznie, łatwo psujących się produktów, takich jak mięsa, wędliny i produkty mleczne. Data „należy spożyć do…”, jest datą graniczną, po przekroczeniu której, nie należy spożywać danego produktu, gdyż stwarza to zagrożenie dla zdrowia.
Natomiast:
Data minimalnej trwałości, oznaczana jako „najlepiej spożyć przed” albo „najlepiej spożyć przed końcem” to data, do której prawidłowo przechowywany produkt zachowuje swoje właściwości. Dotyczy produktów suchych np. kasz, makaronów. Nie oznacza to, że po przekroczeniu daty jest on niebezpieczny dla zdrowia, ale że po upływie terminu ważności producent już nie gwarantuje, że produkt będzie utrzymywał tę samą wysoką jakość, którą ma produkt świeży. Można zatem takie produkty bez przeszkód spożywać.
Bądź kreatywny w kuchni
Jedną z najlepszych rzeczy w gotowaniu jest to, że możesz dostosować przepisy do własnych upodobań, dodając nowe składniki i odkrywając nowe smaki. Wykorzystaj zwykle nieużywane części roślin i eksperymentuj w kuchni. Łodygi stanowią smaczny dodatek do smażonych i pieczonych potraw, mogą stanowić też podstawę pesto wykonanego np. z łodyg brokułów, miękkich pomidorów, zwiędłego szpinaku lub kolendry zamiast tradycyjnej bazylii. Podkręcaj w ten sposób swoje ulubione potrawy, a może odkryjesz kolejny posiłek, który stanie się numerem jeden w Twojej kuchni i wśród Twoich przyjaciół.
Domowe spa
Jeśli chcesz zaoszczędzić pieniądze albo ochronić skórę przed wszystkimi chemicznymi składnikami zawartymi w kosmetykach, spróbuj przygotować peeling lub maskę w domu. Doskonale nadaje się do tego przejrzałe awokado, które zapewne wylądowałoby w koszu, niezdatne do zjedzenia. Awokado jest pełne zdrowych tłuszczy, przeciwutleniaczy i witaminy E, co czyni je idealnym dodatkiem do naturalnej maski na twarz. Połącz je z odrobiną miodu, aby uzyskać luksusowy kosmetyk, który można stosować na twarz lub włosy. Możesz także wymieszać fusy z kawy z odrobiną cukru i oliwy z oliwek – tym sposobem otrzymasz doskonały peeling do ciała. Dobrym pomysłem jest także nałożenie na zmęczone oczy chłodnych, zużytych torebek po herbacie lub plasterków ogórka, aby zmniejszyć obrzęki.
Mam nadzieję, że po przeczytaniu artykułu wykorzystasz podane w nim sposoby, aby ograniczyć odpadki, zwłaszcza w obliczu nadchodzących świąt. Zachęcam Cię również do kreatywności i poszukiwania kolejnych metod, które przy niewielkim wysiłku pomogą radykalnie zmniejszyć marnowanie żywności, zaoszczędzić pieniądze i czas, a także odciążyć matkę naturę 🙂
ZAPISZ SIĘ NA NEWSLETTER I ODBIERZ DARMOWY PORADNIK
„PRZYSPIESZ SWÓJ METABOLIZM!”
Źródła:
http://www.fao.org/save-food/resources/keyfindings/en/
http://arizona.openrepository.com/arizona/handle/10150/332880
https://www.nrdc.org/sites/default/files/wasted-food-IP.pdf
https://www.jstage.jst.go.jp/article/jhs/54/6/54_6_654/_pdf
http://pubs.acs.org/doi/pdfplus/10.1021/jf063563o
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3664913/
http://ncez.pl/narzedzia/slowniczek/t/termin-przydatnosci-do-spozycia
http://ncez.pl/narzedzia/slowniczek/d/data-minimalnej-trwalosci