W czasie ciąży wszystko co jesz, pijesz lub przyjmujesz do organizmu, wpływa na Ciebie i Twoje rosnące dziecko. Kobiety w ciąży często muszą dokonać zmian, takich jak lepsze odżywianie lub ćwiczenia. Ale jedną z najważniejszych rzeczy, którą możesz zrobić podczas ciąży, jest unikanie alkoholu.
Alkohol może wpływać na prawidłowy przebieg ciąży i być przyczyną problemów podczas porodu. Może również wpływać na Twoje dziecko zarówno przed, jak i po urodzeniu.
Rozwijające się w łonie matki dziecko jest chronione przed szkodliwym działaniem wielu czynników, ale nie przed alkoholem, który bez problemu przenika przez łożysko. Alkohol spożyty przez kobietę w ciąży po około godzinie osiąga w tkankach płodu poziom podobny do poziomu u matki, jednak skutki jego spożycia są przez dziecko odczuwane dłużej, ponieważ niedojrzała wątroba gorzej radzi sobie z przetwarzaniem alkoholu. Płód nie może przetwarzać alkoholu w taki sam sposób, jak dorosły. Alkohol jest bardziej skoncentrowany u płodu i może uniemożliwić dostanie się do jego najważniejszych narządów wystarczającej ilości składników odżywczych i tlenu.
Czy można pić alkohol w ciąży? Jaka ilość alkoholu w ciąży jest bezpieczna?
Badacze nie ustalili „bezpiecznej” dla kobiet w ciąży ilości alkoholu, której spożycie nie niesie za sobą groźnych powikłań dla rozwijającego się w jej ciele nowego organizmu.
Dlatego kobiety planujące dziecko lub spodziewające się go nie powinny w ogóle pić alkoholu, aby chronić dziecko przed niebezpieczeństwami związanymi z alkoholem.
Szczególnie niebezpieczne jest picie alkoholu w pierwszych trzech miesiącach ciąży. Jest to czas, w którym formują się główne narządy. Z tego powodu należy przestać pić alkohol, jeśli planujesz zajść w ciążę w najbliższej przyszłości. Może minąć kilka tygodni, zanim dowiesz się, że jesteś w ciąży. Nie chcesz ryzykować wprowadzenia toksycznej substancji w bardzo ważnym okresie rozwoju Twojego dziecka.
Picie alkoholu w ciąży może prowadzić do nieodwracalnych uszkodzeń płodu, im więcej pijesz, tym większe ryzyko.
Jak picie alkoholu w ciąży wpływa na dziecko?
Spożywanie alkoholu w czasie ciąży, nawet w niewielkich ilościach, ma zarówno natychmiastowe, jak i długoterminowe niekorzystne skutki zdrowotne dla rozwijającego się dziecka.
Alkohol wykazuje teratogenne (prowadzące do powstawania wad rozwojowych) i toksyczne działanie na płód.
Prenatalna ekspozycja na alkohol wiąże się z możliwymi do uniknięcia skutkami niepożądanymi, w tym wewnątrzmacicznym zahamowaniem wzrostu płodu, poronieniem, przedwczesnym porodem, martwym porodem.
Negatywne skutki nadużywania alkoholu przez kobietę ciężarną mogą się objawiać także w późniejszym okresie życia dziecka, manifestując się w problemach behawioralnych i deficytach poznawczych potomka. Kobieta oczekująca narodzin dziecka, a spożywająca alkohol naraża je na wystąpienie nieodwracalnych uszkodzeń mających konsekwencje przez całe jego życie.
Jednym z poważniejszych efektów spożywania alkoholu w czasie ciąży jest Płodowy Zespół Alkoholowy (ang. FAS – Fetal Alcohol Syndrome).
FAS – Płodowy Zespół Alkoholowy
Picie alkoholu w czasie ciąży może powodować nieprawidłowy rozwój płodu i FAS. Jest to wrodzona choroba, charakteryzującą się wadami psychicznymi i fizycznymi. Niemowlęta z FAS mogą odczuwać objawy odstawienia w postaci drżenia, drażliwości i braku apetytu w ciągu 12 godzin po porodzie. Ponieważ FAS obejmuje szeroki zakres problemów, możliwych jest wiele objawów.
Objawy FAS
- mniejsza głowa
- słaby wzrost – dzieci mogą być mniejsze od średniej po urodzeniu, rosnąć powoli wraz z wiekiem i osiągać niższy wzrost od średniej w wieku dorosłym
- charakterystyczne cechy twarzy – takie jak rozszczep podniebienia, cienka górna warga i gładki obszar między nosem a górną wargą, małe i szeroko rozstawione oczy, wady uzębienia (te objawy mogą stać się mniej widoczne z wiekiem)
- problemy z poruszaniem się i równowagą
- trudności w nauce – takie jak upośledzenie intelektualne, trudności z mową, umiejętnościami społecznymi, mierzeniem czasu, matematyką lub pamięcią, problemy z uwagą, koncentracją
- zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD)
- problemy z wątrobą, nerkami, sercem lub innymi narządami
- problemy ze słuchem i wzrokiem
- zdeformowane kończyny
Te problemy są trwałe, chociaż wczesne leczenie i wsparcie mogą pomóc ograniczyć ich wpływ na życie chorego dziecka.
Zapobieganie FAS
Płodowego Zespołu Alkoholowego można całkowicie uniknąć poprzez całkowitą rezygnację z picia alkoholu w ciąży, a jeśli dopiero myślisz o dziecku to najlepiej już na etapie planowania ciąży unikać alkoholu.
Ryzyko jest tym większe, im więcej pijesz.
Jeśli jesteś w ciąży i borykasz się z problemem alkoholowym, porozmawiaj z położną, lekarzem, farmaceutą lub kimś zaufanym.
Nigdy nie jest za późno, aby przestać pić: zaprzestanie picia w dowolnym momencie ciąży może pomóc zmniejszyć ryzyko problemów u dziecka.